Bihter Türkan Ergül;Koku sihirbazı
Henüz 6 yaşındayken kokuya ilgi duymaya başlayan koku uzmanı Bihter Türkan Ergül, bugün dünyanın dört bir yanından getirilen taze özlerle hazırlanan kokuları Tiyrus Koku İmparatorluğu çatısı altında koku tutkunlarına sunuyor.
Tiyrus Koku Uygarlığının vizyon ve misyonunu, “Koku kültürünü yaygınlaştırmak” diyerek açıklayan Ergün, aynı zamanda Koku Kültürü Derneği’nin de kurucusu… Koku Akademisi ile aromaterapi, gastronomi, tarih, parfüm tasarımı, ziraat, damıtma, üretim ve kozmetik gibi eğitimler de veren Ergün ile kokunun dününü, bugününü ve yarınını konuştuk.
Bihter Hanım, okuyucularımız için kendinizden bahseder misiniz?
1978 yılında Bulgaristan’da doğdum. Altı yaşında Türkiye’ye geldim ve Anadolu Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden mezun oldum. Kokulara olan merakım altı yaşında başladı. On beş yaşından itibaren de bitkiler ve kokuların insan psikolojisi üzerindeki tesirlerini araştırdım ve otuz altı yıldır koku ilmiyle ilgileniyorum. Hem özel sektörde çalışıp hem de koku aşığı olarak kokunun peşinden koştum. Şifa amaçlı, koku amaçlı, kozmetik amaçlı kullanılan kokunun peşinden koşarak bildiğim bilgileri kitap haline getirdim. Aynı zamanda Koku Kültürü Derneği’nin de kurucusuyum.
Koku uzmanısınız. Nedir koku uzmanlığı, anlatır mısınız?
Koku uzmanı bir şeyi kokladığı zaman bu genelde parfüm ve kozmetiktir. İçerisindeki temel çiçek özlerini ayırt edebilecek kadar uzman olabilmek, hangi koku ile hangi kokunun harmanlandığını ayırt edebilecek konuma gelebilmektir. Bunun en başarılı eğitim yeri Fransa Grasse ‘dır. Dünyada koku uzmanı olarak çok az kişi vardır ve bu kişiler parfüm ve kozmetik sektöründe parfüm tasarımı yapmaktadır ve öncüdürler.
Ne kadar bir süredir kokularla ilgilisiniz, var mıdır bir hikâyesi?
Henüz 6 yaşımdayken kokuya ilgi duymam, her şeyi koklamam, kokularla ilgili farklı yorumlar yapmam ailemin dikkatini çekti. Onlar bende bir sağlık sorunu olduğunu düşündüler. Yapılan tetkikler sonucu burnumda aşırı hassasiyet olduğu anlaşıldı. Türkiye’de birçok kişinin burnu çok iyi koku alır. Benden daha iyi burnu koku alanları da gördük. Fakat yorumlanması çok farklı. Nasıl ki sesiniz iyidir ve gerekli şan dersleri alınca iyi bir sanatçı olursunuz ya da resme yatkınlığınız vardır, herkesten daha iyi resim çiziyorsunuzdur. Güzel sanatlar eğitimi alırsınız. Bu da aynı şekilde. Türkiye’de de, dünyada da tek değilim. Bizim de hocalarımız, bu işin duayenleri var.
Tiyrus isimli bir firmanız var. Bahseder misiniz, neler yapıyorsunuz Tiyrus çatısı altında?
Kainatın tüm kokularının keşfi hedefiyle yol alan, bulunan en nadide doğal kokuları kullanıcılarına sunma gayesi ile kompozisyonlarının hazırlayan Tiyrus Koku İmparatorluğu, dünyanın dört bir yanından getirdiği taze özlerle kaliteli esanslar yaratıyor. Kokuların yüzyıllarca kadim medeniyetlerde sunduğu şifa etkisini günümüzde kullanabilmek için araştırmalarını sürdüren Tiyrus Koku, şifa dolu özleri şişeleyerek kullanıcılarına sunuyor. Modern tıbbı destekleyici şifa etkisi vadeden koku esansları teninizde hoş bir eda bırakırken kâinattan aldığı güçle kendinizi iyi hissetmenize de yardımcı oluyor. Tiyrus kokular, Osmanlı kokularından oluşan Osmanlı Saltanat Kokuları, manevi güç vadeden Manevi Kokular, uyarıcı görevi gören Aşk İksiri, şifalı Esansiyel Yağlar, enerji yükselten Çakra ve Spritüel kokular gibi koleksiyonlarla ihtiyaçlara cevap veriyor. Tiyrus koku uygarlığının vizyon ve misyonu, hem çok tanrılı dinlerde hem de tek tanrılı dinlerde bulunan koku kültürünü yaygınlaştırmak.
Tiyrus kokularını tasarlarken en çok nelere dikkat ediyorsunuz?
Kokularımızı tasarlarken en çok dikkat ettiğimiz konu insanların kokladıktan sonra bu kokunun Tiyrus’a ait olduğunu bilmesi ve diğer kokulardan farklı ve özel olması. Sadece ürünlerimizi rafa koymuyoruz tarihteki ritüelleriyle beraber yaşatıyoruz. Kokularımızı kullanırken kendi usulleri ile beraber kullanıyoruz.
Bir akademiniz var ve eğitimler veriyorsunuz. İçeriğinden bahseder misiniz?
Öncelikle Koku Akademisi dünyada il ve tek. Bu nedenle edindiğimiz misyonda çok dikkatliyiz. Akademinin müfredatında aromaterapi, gastronomi, tarih, parfüm tasarımı, gen - koku hastalıkları, ziraat, damıtma, üretim ve kozmetik gibi dersler bulunuyor. Bu nedenle parfüm tasarımından bölüm olarak daha üstteyiz.
Kişi kendine uygun kokuyu nasıl keşfedebilir, var mı bir formülü?
Parfümü sıktıktan sonra bir saat tenimizde olgunlaşmasını bekleyelim. Bu süre zarfında alkol uçacak ve parfüm teninizdeki kimyasal maddelerle etkileşime geçerek gerçek kokusunu verecektir. Kendi teninizde tam olarak nasıl durduğunu görmek için parfümü sıkarak denemeniz şarttır.
Kokunun hayatımızdaki yeri ve önemi nedir? Uzmanından duymak isteriz.
Koku hayatımızdaki yeri öncelikle insan psikolojisi açısından klinik araştırmalarla bilimsel olarak kanıtlanmış bir konudur. Kokular ile spritüel hem psikolojik hem de fizyolojik olarak bir bağ vardır. Buna en iyi örnek dünyanın Edirne'de 2. Beyazıt tarafından kurulan Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde; hastalıkları tedavi etme yöntemine baktığımızda koku, su ve müzik ile ilgili tedavi yöntemlerini görüyoruz.