Capodimonte (Dağın Tepesi)

Capodimonte (Dağın Tepesi)

Her ne kadar birçok insan adını, on yıllardır satılan ev alışveriş kanalı parçaları ile ilişkilendirse de, Capodimonte porselenleri aslında asırlar öncesine dayanıyor ve bu ad altında geniş bir ürün yelpazesine sahip.

İtalyan dağındaki ‘Dağın tepesi’ anlamına gelen Capodimonte porselenlerinin ilk parçalarının Kral Charles VII tarafından kurulan tepedeki bir fabrikada üretildiğini düşünülmektedir. Capodimonte, İtalya'nın Napoli kentinde 1743-1759 yılları arasında faaliyet gösteren Capodimonte porselen fabrikasında üretilmiştir ve İtalyan porselenleri içinde en seçkin olanıdır.

Capodimonte'nin Tarihi:

Capodimonte adı en kaliteli Napoliten porselen ile eşanlamlıdır. Artık var olmayan kraliyet fabrikası, Napoli Kralı Charles VII, Maria Amalia ile evlendiğinde ortaya çıktı. Polonya Kralı olmanın yanı sıra Almanya'nın Meissen kentinde ilk Avrupa sert hamur porselen fabrikasını da kurmuş olan Augustus'un torunu, Almanya'da dünyanın en iyi porselenlerinden bazılarını yapmasıyla tanınıyor.

Kral Charles, yeni karısının ailesiyle porseleni çevreleyen bir merak geliştirdi. Bu ilgi İtalya'da Royal Factory'den önce uzun yıllar araştırma ve geliştirmeye yol açan oldukça verimli bir tutkuya dönüştü.

Porselen macun formülü mükemmelleştirildikten sonra, birçok usta zanaatkâr ve hem erkek hem de kadın zanaatkârlar, iyi Capodimonte parçaları üretmek için çalıştılar.

Tabaklar, vazolar, küçük ve büyük kâseler, çay ve kahve fincanları, büyük ve küçük sürahiler, şeker kaseleri, çay çantaları, çaydanlıklar, enfiye kutuları ve altına yerleştirilmiş baston sapları, fabrikada üretilen çok sayıda ince porselen parçalar arasındadır.

En eski parçaların hiçbir işareti yoktu ve stilleri ve sadece dekore edilmiş oldukları şekilde tanımlanıyorlardı.

Sonunda kraliyet fabrikasından ayrılan parçalar bir Fleur De Lis işareti taşıyordu. İlk Fleur De Lis işaretleri ince bir versiyonda kullanıldı. Bu işaretler genellikle bir parçanın tabanına mavi veya altın olarak uygulanmıştır.

Kraliyet fabrikası sonunda Kral Charles ile İspanya'ya taşındı ve on yıllar sonra oğlu Ferdinand'ın yönettiği bir başka Capodimonte fabrikası İtalya'nın Napoli kentinde kuruldu. Bu dönemde porselen üretiminin şekli, stili ve dekorasyonu orijinal Capodimonte fabrikasında yapılanlara benzerdi ancak birkaç farklılık vardı.

Örneğin, Ferdinand'ın Capodimonte fabrikasında yapılan heykelcikler daha gerçekçi özelliklere sahipti ve günlük yaşamdan ziyade kraliyet mahkemesini yansıtmaya meyilliydi. Akşam yemeği setleri gibi daha faydacı ürünler, pastoral dekordan şehir manzaralarına ve örneğin Pompeii'nin kazı ve tarihini yansıtan yerlere taşındı.

Ferdinand'ın fabrikası da 1700'lü yılların başında mavi taç ve Neopolitan N markasını kullandı, oysa babasının daha önceki izleri, söz konusu parçanın yaşına bağlı olarak bir çeşit filiz-di-lis idi.

“Capodimonte'nin Altın Çağı”, Ferdinand'ın fabrikasının 1800'lerin başında kapanmasıyla sona erdi.

Bu erken parçalar çoğu zaman Capodimonte porselen koleksiyoncusu çoğu zaman antika dükkanlarında satışa sunulan ürün türleri değildir. En eski örneklerin çoğu, yukarıda gösterilen heykelcik gibi etkileyici üst düzey koleksiyonlar ve müzelerdedir.

Modern koleksiyoncuların buldukları şey, 1950'lerden kalma elektrik lambaları, değişen kalitedeki figürinler, aslında oldukça güzel olan çiçeklerin özenle kalıplanmış düzenlemeleri ve geçen yüzyılda yapılan diğer dekoratif objelerdir.

Bunlardan bazıları, önceki yüzyılların "resmi" Capodimonte fabrikalarından ziyade orijinal mallara benzeyen, kendi başlarına nadir ve değerlidir. Bunların çoğu mavi taç ve N işareti bir varyasyon ile işaretlenmiştir. Capodimonte'nin işaretli olduğu her şey eşit şekilde oluşturulmaz.

Capodimonte porselenin tanımlanması ve tarihlendirilmesi, İtalya'nın Napoli şehrindeki kraliyet fabrikasının tarihini anlayana ve burada yapılan farklı tipteki ürünlerin örneklerini görene kadar biraz kafa karıştırıcı olabilir. Farklı zaman aralıklarında hangi markaların kullanıldığını bilmek de Capodimonte porselen parçalarının tarihlenmesine yardımcı olur.

Capodimonte,  1700'lerin ortalarında Kral Charles VII tarafından kurulan Napoli'deki Royal Factory'de kullanılan ilk markadır. Bu işaretin, figürlerden sofra takımlarına kadar uzanan mallar üzerinde damgalanmasından önce, Capodimonte tarafından yapılan parçalar işaretlenmemişti. Bu işaret genellikle bu dönemde yapılan parçaların alt kısmında mavi veya altın olarak damgalanmıştır. Bazı parçalar benzer bir işaretle etkilenmiş ya da kazıma yapmışlardır. Bu damgalama ile çoğu örnek nadir olarak kabul edilir ve özel koleksiyonlarda veya müzelerinde tutulur. Bugün ikincil piyasada koleksiyoncular tarafından nadiren bulunurlar. Parçaların altına mavi veya altın olarak damgalanmıştır. Bu işaret, Neopolitan N işareti üzerindeki tacın kullanıma girdiği 1771 yılına kadar kullanılmıştır. Yine, bu eski işaretleri taşıyan çoğu malın özel koleksiyonları ya da müzelerinde olduğu ve günümüzde ikincil piyasada koleksiyoncular tarafından nadiren bulunabilmektedir.

Bu işaret, Kral Charles VII'nin oğlu Ferdinand tarafından Napoli'de kurulacak olan ikinci Capodimonte fabrikasında yapılan dekoratif objeler ve sofra takımları da dahil olmak üzere çeşitli parçalar üzerinde mavi renkle damgalanmıştır.